Boekhouden is iets wat eigenlijk al eeuwenlang door de handelaren werd gedaan. Vroeger wou men als zakenman ook een zicht hebben wat de gedane uitgaven en inkomsten van de firma waren om op die manier de winsten of de verliezen te kunnen berekenen.
Het boekhouden door de eeuwen heen
Tot aan de Middeleeuwen werd er enkel aan enkelvoudig boekhouding gedaan. Vooral in Babylonië en Egypte was het geweten dat men hier vroeger aan boekhouding deed. Pas hierna begon het dubbel boekhouden iets meer vorm te krijgen. Uiteraard nog niet in de vorm die wij nu kennen maar toch al met relatief veel gelijklopende factoren. Als men de Italiaans-middeleeuwse rekenboeken grondig bestudeerde, zagen de meesten hier echt een basis in van het dubbel boekhouden. En toch staat het vast dat er van dubbele boekhouding nog steeds geen sprake kon zijn aangezien er in de grootboeken geen debet- of creditboeking werd gedaan voor hetzelfde bedrag. Niet iedereen was trouwens een voorstander van het dubbel boekhouden. Sommigen gaven het de naam van ‘koopmansboekhouden’ en zagen er het goede niet van in. In die tijd was boekhouden ook meestal een methode om slechts achteraf het bedrijfsresultaat te kunnen vaststellen, dus meestal op het eind van het jaar. Hoe men hieraan kwam, kon men aflezen uit de resultatenrekening maar dit hoefde men niet terug te kunnen vinden in de boeken zelf. Waarschijnlijk was dit systeem niet echt betrouwbaar maar uiteindelijk werd dit meer als een controlemiddel gebruikt.
Boekhouding; vroeger waren er geen verplichtingen, nu des te meer
Als men de boekhoudingen van al die jaren zou kunnen bekijken, dan zal men ondervinden dat de juistheid toch niet altijd van de partij was. Het werd honderden jaren geleden vooral gebruikt als een finaal middel om toch een klein beetje zicht te hebben of de zaken goed of slecht gingen.
Als men dat vergelijkt met vandaag, dan staat het er uiteraard helemaal anders voor. Nu is iedere persoon of onderneming verplicht om een methode van boekhouding te gebruiken die gangbaar is voor de sector waarin men actief is. In vele gevallen zal dit een dubbele boekhouding zijn. Van de overheid uit werd dit verplicht omdat men stilaan is gaan beseffen dat de boekhouding van een bedrijf zeer belangrijk is. Dit vinden we ook terug bij faillissementen. De boekhouding is het eerste dat zal gecontroleerd worden wanneer een bedrijf niet langer als ‘leefbaar’ kan beschouwd worden. Men kijkt na of er een boekhouding gevoerd werd en of deze al dan niet correct was. Ook voor vennootschappen kan dit een cruciaal gegeven zijn en dit vooral door het feit dat men de failliet verklaarde ondernemer al dan niet verschoonbaar zal verklaren, waardoor hij zijn resterende schulden niet hoeft te betalen. Wanneer men een vennootschap bezit waar men slechts een beperkte aansprakelijkheid geniet, dan zal er ook gekeken worden of het wel klopt dat men slechts ‘beperkt’ aansprakelijk was. Wanneer men zijn boekhoudkundige verplichtingen totaal niet zou nagekomen zijn, dan kan men alsnog beslissen dat de zaakvoerder of zaakvoerders toch in grotere mate aansprakelijk zijn voor de faling.
